Vasten - wie, wat, waarom?

05-04-2022

Heb je wel eens gehoord van de veertig dagen vastentijd voor Pasen? Dit wordt ook wel "Lent" genoemd en staat symbool voor de veertig dagen die Jezus in de woestijn had doorgebracht.

Jezus verbleef veertig dagen in de woestijn, zonder te eten, terwijl Hij beproefd werd door de duivel. Omdat Jezus voor veertig dagen vastte, is de veertig dagen tijd ingesteld als symbool voor het vasten wat Jezus deed. Het getal veertig  staat symbool voor voorbereiding en verwachting. Hierdoor is deze veertig  dagen vastentijd voor Pasen ingesteld zodat we in die veertig dagen mogen stilstaan om wat Jezus voor ons heeft gedaan. In die veertig dagen kunnen wij ons voorbereiden op Pasen door Jezus' lijden aan het kruis te herdenken. Vasten is namelijk niet iets gemakkelijks en voor Jezus was het ook niet gemakkelijk om het kruis te dragen. Hij vroeg Zijn Vader om de beker aan Hem voorbij te laten gaan, omdat Hij opzag tegen het zware lijden (Mattheus 26:39, HSV). Maar Jezus wist dat het nodig was en dat het de wil van de vader was om ons te kunnen redden en om de relatie tussen de mens en God te kunnen herstellen. De veertig dagen voor Pasen zijn dus een mooie voorbereiding op Pasen.

Wat is vasten?
Als je nog nooit van vasten hebt gehoord, of het nog nooit zelf hebt gedaan, kan ik begrijpen dat je je wellicht afvraagt wat dit inhoudt. Vasten gaat erom dat we bewust ergens van afzien. Dit kan gaan over eten, drinken en/of seks, zoals in de Bijbel staat. In het Bijbelboek Esther kunnen we lezen dat Koningin Esther en het Joodse volk niks aten en dronken, voor drie dagen lang (Esther 4:16, HSV). Verder is er het vasten van Daniël in de Bijbel, wat ook wel de Daniel-fast wordt genoemd. Daniel at voor drie weken geen vlees of lekkere dingen, dronk geen wijn en zalfde zichzelf niet (Daniël 10:2-3). De Bijbelse kern van vasten draait om het niet eten van bepaald voedsel, of totaal niet eten voor een periode. Dit komt omdat ons lichaam, ons vlees, eten nodig heeft. We hebben energie nodig voor de werking van ons lichaam. Door te vasten van eten, leren we om met onze geest gezag te nemen over ons vlees. De gedachte achter het vasten kan verschillend zijn. Een paar voorbeelden uit de Bijbel:

  • Esther vastte als voorbereiding om naar de koning te gaan, omdat dit eigenlijk tegen de regels inging. Maar ze wist dat ze dit moest doen om haar volk te kunnen redden (Esther 4:16)

  • Daniel vastte omdat hij aan het rouwen was, of omdat hij zichzelf niet wilde verontreinigen (Daniel 10:1-2; Daniel 1:8)

  • Jezus vastte omdat Hij werd geleid door de Geest (Lukas 4:1-2)

  • De discipelen vasten nadat Jezus aan het kruis was gegaan omdat ze rouwden (Mattheüs 9:14-15)

Het ging er vooral om dat ze God zochten. Dat ze hun eigen ik opzij wilden zetten om zo dichter tot God te kunnen komen.

Iets anders waar we in deze tijd niet zonder lijken te kunnen is social media, of onze telefoons. We vroegen laatst op onze Instagram story: 'Met welke zonde strijd jij?', hier werd vaak telefoongebruik genoemd. Vasten van je telefoon wordt natuurlijk niet in de Bijbel genoemd, maar persoonlijk heb ik ervaren wat voor invloed het heeft op mijn geloofsleven. Het gaat er namelijk om dat je iets opgeeft en overgeeft aan God. En daardoor maak je ruimte om God je te laten leiden zonder de afleiding van social media. Het creëert ruimte om Gods stem duidelijker te horen.

Ondanks dat telefoongebruik niet in de Bijbel staat, staat er wel dit in Jesaja 58:6 (HSV):

"Is dit niet het vasten dat Ik verkies: dat u de boeien van de goddeloosheid losmaakt, dat u de banden van het juk ontbindt, dat u de onderdrukten vrij laat heengaan en dat u elk juk breekt?" - Jesaja‬ 58:6‬ HSV‬‬

God wil dat je verlost wordt van wat jouw vasthoudt. Hierdoor geloof ik dat vasten heel persoonlijk kan zijn. We zijn namelijk allemaal anders en we strijden met verschillende zaken. Wat voor de één makkelijk is om op te geven, is voor de ander onwijs lastig. Het belangrijkste achter vasten is de motivatie waarmee je het doet. Is de reden om dichter bij God te komen? Ga je nu je meer tijd hebt meer de Bijbel lezen? Of ga je nu meer bidden?

Waarvan kan je vasten en waarom?
Vasten kan je helaas ook met de verkeerde beweegredenen doen. In de Bijbel staat hoe en waarom hypocrieten vasten:

"En wanneer u vast, toon dan geen droevig gezicht, zoals de huichelaars. Zij vervormen namelijk hun gezicht, zodat zij door de mensen gezien worden als zij vasten. Voorwaar, Ik zeg u dat zij hun loon al hebben." - Mattheus 6:16, HSV

Verder staat er hoe we wel zouden moeten vasten:

"Maar u, als u vast, zalf dan uw hoofd en was uw gezicht, zodat het door de mensen niet gezien wordt als u vast, maar door uw Vader, Die in het verborgene is; en uw Vader, Die in het verborgene ziet, zal het u in het openbaar vergelden." - Mattheüs‬ 6:17-18‬, HSV‬‬

Dit laat de manier zien waarop je zou moeten vasten. Niet om eer te krijgen van anderen, zodat ze zeggen 'wat ben je goed bezig!'. Maar het gaat erom dat je wat je bezighoud, overgeeft aan God en dat je de controle teruggeeft aan de Heer. Door te geloven dat je door Zijn kracht alles kan doen (Filippenzen 4:13, HSV).

"Jezus, vol van de Heilige Geest, keerde terug van de Jordaan en werd door de Geest naar de woestijn geleid, waar Hij veertig dagen verzocht werd door de duivel. En Hij at niets in die dagen en ten slotte, toen die voorbij waren, kreeg Hij honger." - Lukas 4:1-2, HSV

Ideeën en tips
Vasten gaat niet alleen over het wegnemen van iets, maar ook om wat je toevoegt. Waarvoor maak je ruimte? Is er iets wat je al een tijdje wegschuift? Lees je de Bijbel bijvoorbeeld niet in de ochtend omdat je het gevoel hebt dat je hier geen tijd voor hebt? Maar als je erover nadenkt, hoeveel tijd besteed je 's ochtends op je telefoon? Wat als je die tijd gebruikt om met God door te brengen en de dag samen met God te beginnen?

Samen met mijn kerk doe ik mee aan deze veertig dagen vastentijd. Net zoals Jezus zich door de Geest liet leiden naar de woestijn, sprak de Heilige Geest tot mij op welke manier ik kon gaan vasten. Voor mij persoonlijk moest ik mijn Instagram en Whatsapp gebruik verminderen. Instagram heb ik volledig verwijderd en voor Whatsapp heb ik besloten dat ik er alleen op zou zitten op een bepaalde tijd. Dit doe ik omdat ik heb ervaren hoeveel tijd ik er eigenlijk aan besteed. Voor mij was Whatsapp de laatste tijd echt een afleiding, vooral als ik bezig was met stage of werk. Als er een gedachte in mijn hoofd kwam van iets wat ik nog moest regelen, pakte ik meteen mijn telefoon om een berichtje te sturen. Dit is opzich niet erg, maar doordat dit te vaak gebeurde, veranderde mijn focus en kreeg ik niet zoveel werk gedaan.

Naast het vasten van social media, kan je onder andere vasten van: suiker, alcohol, snacken, tiktok, shoppen, netflix, gamen en youtube. Zoals ik al zei, het is iets persoonlijks. Betrek God hierbij, Hij weet wat het beste voor je is!

Ik zal eerlijk tegen je zijn, vasten is niet iets fijns. Het is eigenlijk best wel lastig omdat je iets opgeeft waarvan je denkt niet zonder te kunnen. Ondanks dat het lastig is, voelt het ook bevrijdend. Social media of andere dingen kunnen zo afleidend zijn. En alles wat ons niet dichterbij God brengt, maar juist van Hem afhoudt, kunnen we zien als verslavend. De duivel weet dit ook en kan en wil dit tegen ons gebruiken zodat onze focus van God afgaat. Zoals in Johannes 10:10a staat: "De dief komt alleen maar om te stelen, te slachten en verloren te laten gaan"

Door alles wat ons van God afhoudt los te laten en over te geven aan God besef je wat echt belangrijk is. Het brengt de focus terug naar God. Persoonlijk zat ik veelal doelloos op mijn telefoon door Instagram te scrollen. En later besefte ik mij dat ik die tijd veel beter anders kan kunnen besteden. Door de Bijbel te lezen, of door tijd te maken voor gebed. Door het aan God over te geven groei je geestelijk en in je persoonlijke relatie met Hem. Dit is ook wat in Mattheüs 6:33 (HSV) staat:

"Maar zoek eerst het Koninkrijk van God en Zijn gerechtigheid, en al deze dingen zullen u erbij gegeven worden."

Onze focus hier op aarde zou het Koninkrijk van God moeten zijn. Het samen bouwen van Zijn Koninkrijk en ons niet laten afleiden door de wereldse verleidingen. Ik zeg niet dat je social media of je telefoon voor altijd zou moeten verwijderen. Maar het is belangrijk om je af te vragen: heb jij controle over je telefoon, of heeft jouw telefoon controle over jou?

"Wat heeft volgens jou controle over jou en wat wil je overgeven aan God?"

Ik wil je bemoedigen om dit na te gaan:

  • Waarom zou je willen vasten?

  • Wat is je motivatie om te gaan vasten?

  • Wat houdt je tegen om te gaan vasten?

Al is Pasen al bijna, het is nooit te laat om nog te gaan vasten. Het gaat ook niet om de tijdsduur dat je vast (de veertig dagen voor Pasen), maar de reden waarom je vast. Het hoeft ook niet perse in de veertig dagen voor Pasen, maar je kan elke dag de beslissing maken om iets wat je bezighoudt bij God neer te leggen. Je kan op elk moment het besluit nemen om te vasten en je kan zelf beslissen voor hoelang je dit wil doen. Het belangrijkste is om tot God te bidden zodat Hij je hierin kan leiden.

Wat heeft volgens jou controle over jou en wat wil je overgeven aan God?

Stuur ons gerust een berichtje waarin je deelt waar je van wilt gaan vasten, zodat we voor je kunnen bidden.

Het belangrijkste om te onthouden is:
"Of u dus eet of drinkt of iets anders doet, doe alles tot eer van God." - 1 Korinthe‬ 10:31‬ HSV‬‬


Deze overdenking is geschreven door Jenn. Lees hier meer over de andere gezichten achter 'In de Vallei'. Lees hier waar In de Vallei voor staat.

Heb je vragen of opmerkingen naar aanleiding van deze overdenking? Neem dan hier contact met ons op, of benader ons via social media.

Heb je deze al gelezen?